Η Ουκρανία δέχεται πλέον αισθητά μεγαλύτερες πιέσεις από την Ουάσιγκτον να αποδεχθεί το αμερικανικό πλαίσιο ειρηνικής διευθέτησης με τη Ρωσία, σε σύγκριση με προηγούμενους γύρους διαπραγματεύσεων, σύμφωνα με πηγές που μίλησαν στο Reuters.
Οι ίδιες πηγές, με γνώση των συζητήσεων, ανέφεραν ότι οι ΗΠΑ έχουν διαμηνύσει στο Κίεβο πως, αν δεν υπάρξει συμφωνία επί του πλαισίου, είναι στο τραπέζι η διακοπή παροχής κρίσιμων πληροφοριών αλλά και η διακοπή ή περιορισμός της στρατιωτικής βοήθειας σε οπλικά συστήματα.
Ένας εξ αυτών, μιλώντας υπό καθεστώς ανωνυμίας, υποστήριξε ότι η αμερικανική πλευρά ζητά από την Ουκρανία να έχει υπογράψει το πλαίσιο συμφωνίας έως την επόμενη Πέμπτη.
Ο πρόεδρος της ουκρανικής Βουλής, Ρουσλάν Στεφάντσουκ, δήλωσε ότι είχε συνάντηση με ανώτατο Αμερικανό στρατιωτικό αξιωματούχο για να συζητήσουν την υπό διαμόρφωση πρόταση ειρήνης. Μετά τη συνομιλία, σημείωσε ότι η Ουκρανία έχει ανάγκη από «δίκαιη ειρήνη, ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας και αποτελεσματική αποτρεπτική ικανότητα απέναντι στους επιτιθέμενους».
Τι προβλέπει το αμερικανικό σχέδιο
Το αμερικανικό σχέδιο, όπως διέρρευσε, περιλαμβάνει ένα πλέγμα στρατηγικών και εδαφικών ρυθμίσεων για την αποκατάσταση της ειρήνης, με κεντρικούς άξονες:
– τη de facto αναγνώριση της Κριμαίας και της περιοχής του Ντονμπάς (Ντονέτσκ και Λουχάνσκ) ως ρωσικών εδαφών,
– και τη δέσμευση ότι το ΝΑΤΟ δεν θα αναπτύξει στρατεύματα στο ουκρανικό έδαφος.
Παράλληλα, ενσωματώνει ένα εκτεταμένο πακέτο οικονομικών παρεμβάσεων που στοχεύουν τόσο στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας όσο και στην «ομαλοποίηση» της διεθνούς θέσης της Ρωσίας.
Εδαφικές ρυθμίσεις
-
Κριμαία, Ντονέτσκ, Λουχάνσκ: αναγνωρίζονται de facto ως ρωσικές περιοχές από την Ουκρανία και τους συμμάχους της.
-
Χερσώνα και Ζαπορίζια: παραμένουν σε «παγωμένο» καθεστώς, χωρίς επίσημη μεταβολή συνόρων και με το ισχύον μέτωπο να παγιώνεται.
-
Αποστρατικοποιημένες ζώνες: δημιουργούνται ζώνες ασφαλείας υπό ρωσικό έλεγχο, όπου δεν θα επιτρέπεται η ανάπτυξη βαρέων όπλων.
-
Μη αλλαγή συνόρων δια της βίας: αμφότερες οι πλευρές δεσμεύονται να μην επιχειρήσουν μελλοντική αναθεώρηση συνόρων με στρατιωτικά μέσα.
Στρατιωτικές πρόνοιες
-
ΝΑΤΟ και Ουκρανία: η Συμμαχία αναλαμβάνει να μην αναπτύξει στρατεύματα στην Ουκρανία. Αντί γι’ αυτό, προβλέπεται μόνιμη στάθμευση ευρωπαϊκών μαχητικών αεροσκαφών σε πολωνικό έδαφος.
-
Διάλογος ασφάλειας: συγκροτείται θεσμικό πλαίσιο διαλόγου ΗΠΑ–ΝΑΤΟ–Ρωσίας, με εξειδικευμένη ομάδα εργασίας για ζητήματα ασφάλειας και αποτροπής.
-
Ρωσική δέσμευση μη επίθεσης: η Μόσχα υποχρεούται σε νομικά δεσμευτική δήλωση μη επίθεσης έναντι Ουκρανίας και Ευρώπης.
Οικονομική στήριξη και ανασυγκρότηση
-
Πακέτο 200 δισ. δολαρίων:
-
100 δισ. δολάρια από την Ευρώπη για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας.
-
100 δισ. δολάρια από «παγωμένα» ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, με τις ΗΠΑ να λαμβάνουν το 50% των αποδόσεων/κέρδους.
-
-
Ταμείο Ανάπτυξης Ουκρανίας: ιδρύεται ειδικό ταμείο που θα χρηματοδοτεί επενδύσεις σε υποδομές, πρώτες ύλες, ενέργεια και τεχνολογία.
-
Πυρηνικός σταθμός Ζαπορίζια: περνά υπό την εποπτεία του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ), με την παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια να μοιράζεται ισόποσα (50-50) μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας.
-
Ενεργειακές υποδομές: οι ΗΠΑ αναλαμβάνουν ρόλο-κλειδί στην αποκατάσταση και ενίσχυση της ουκρανικής υποδομής φυσικού αερίου.
Εφαρμογή, επιτήρηση και κυρώσεις
-
Νομικά δεσμευτική συμφωνία: η ειρηνευτική διευθέτηση θα έχει πλήρη νομική ισχύ και θα παρακολουθείται από ένα «Συμβούλιο Ειρήνης» υπό την προεδρία του πρώην προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ.
-
Άμεση εκεχειρία: με την υπογραφή της συμφωνίας προβλέπεται άμεση κατάπαυση του πυρός και σταδιακή απόσυρση των στρατευμάτων των δύο πλευρών στις συμφωνημένες γραμμές.
-
Μηχανισμός κυρώσεων: κάθε παραβίαση των όρων θα επιφέρει στοχευμένες κυρώσεις εις βάρος της πλευράς που παραβιάζει τη συμφωνία.
Ποιος κερδίζει και ποιος χάνει
Ουκρανία
Τι χάνει:
-
Παραμένει οριστικά εκτός ΝΑΤΟ, με σχετική πρόβλεψη να ενσωματώνεται στο ουκρανικό Σύνταγμα.
-
Διατηρεί ένοπλες δυνάμεις με σαφώς περιορισμένο μέγεθος και χωρίς πυρηνικό καθεστώς.
-
Λαμβάνει μεν εγγυήσεις ασφαλείας από τις ΗΠΑ, όμως αυτές είναι δεσμευμένες από όρους και προϋποθέσεις.
-
Αποδέχεται de facto ότι Κριμαία, Ντονέτσκ και Λουχάνσκ λογίζονται ως ρωσικά εδάφη.
-
Βλέπει Χερσώνα και Ζαπορίζια να παραμένουν σε «παγωμένη» κατάσταση, ακριβώς πάνω στις σημερινές γραμμές του μετώπου, παγιώνοντας το status quo μετά από σχεδόν τέσσερα χρόνια πολέμου.
-
Συμφωνεί στη δημιουργία αποστρατικοποιημένης ζώνης ασφαλείας υπό de facto ρωσικό έλεγχο.
Τι κερδίζει:
-
Πακέτο 200 δισ. δολαρίων για την ανασυγκρότηση της χώρας.
-
Επαναλειτουργία του πυρηνικού σταθμού της Ζαπορίζια υπό ΔΟΑΕ, με ισότιμο μοίρασμα της ενέργειας με τη Ρωσία.
-
Σημαντικές επενδύσεις από ΗΠΑ και ΕΕ σε υποδομές και παραγωγικές δραστηριότητες.
-
Δημιουργία Ταμείου Ανάπτυξης που προσφέρει μακροπρόθεσμη χρηματοδοτική στήριξη.
Ρωσία
Τι χάνει:
-
Μέρος των «παγωμένων» περιουσιακών της στοιχείων εντάσσεται στο χρηματοδοτικό πακέτο ανασυγκρότησης.
-
Αναλαμβάνει νομικές δεσμεύσεις για πολιτική μη επίθεσης, τόσο έναντι της Ουκρανίας όσο και της Ευρώπης.
Τι κερδίζει:
-
Διαδρομή σταδιακής επανένταξης στην ομάδα G8.
-
Θέτει τις βάσεις για μακροπρόθεσμη οικονομική συνεργασία με τις ΗΠΑ.
-
Βλέπει τις διεθνείς κυρώσεις να αίρονται σταδιακά, βήμα προς βήμα, υπό προϋποθέσεις.
Πρόσθετες διατάξεις
Το πλαίσιο προβλέπει επίσης:
-
Ανταλλαγή κρατουμένων και επιστροφή των απαχθέντων ουκρανών παιδιών.
-
Διεξαγωγή εκλογών στην Ουκρανία μέσα σε 100 ημέρες από την υπογραφή της συμφωνίας.
-
Πλήρη αμνηστία για όλους όσοι συμμετείχαν στις πολεμικές επιχειρήσεις, τόσο από την ουκρανική όσο και από τη ρωσική πλευρά.
