Δεν είναι μια μέρα σαν τις άλλες η σημερινή. Κάθε τέτοια μαύρη επέτειο για την δημοκρατία, αντιλαμβανόμαστε ότι η χούντα δεν είναι πολλά χρόνια πίσω μας, ότι ακόμα και σήμερα υπάρχουν νοσταλγοί της που λένε ιστορίες για δήθεν καλούς χουντικούς που έκαναν έργα.
Και βέβαια ότι πέρα από τους λίγους επώνυμους αγωνιστές που όρθωσαν το ανάστημα τους και τους εκατοντάδες που δεν μάθαμε ποτέ, ένα μεγάλο μέρος του λαού έδειξε μια σιωπηρή ανοχή στον ολοκληρωτισμό. Το «Φοβάμαι» του Αναγνωστάκη, θα περιγράφει για πάντα με τον πιο αποκαλυπτικό τρόπο αυτή την επικίνδυνη σιωπή.
Ο Πατακός απαντούσε ευθέως ότι δεν γνώριζε καν πόσοι είχαν συλληφθεί, τα βασανιστήρια που ο ίδιος ο Παπαδόπουλος επέλεγε εναντίον όσων έβαζε στον «γύψο» προκάλεσαν την οργή του δημοκρατικού κόσμου σε όλη την Ευρώπη.
Η πρώτη κίνηση των χουντικών διαλύει όλους τους ακροδεξιούς μύθους, δεν ήταν τίποτα περισσότερο από λαμόγια με στολές. Πολλοί έχουν «ξεχάσει» ότι με που καταλύθηκε η δημοκρατία έσπευσαν να νομοθετήσουν την αύξηση των μισθών τους. Διπλασίασαν τον μισθό του πρωθυπουργού από 23.600 δρχ και τον έφτασαν στις 46.000 δρχ λίγο πριν αναλάβει ο Παπαδόπουλος.
Αυτή η πρώτη κίνηση της χούντας δείχνει το πραγματικό πρόσωπο των θρασύδειλων βασανιστών που δεν μπόρεσαν να λυγίσουν τον Αλέκο Παναγούλη.
Στη μνήμη του σήμερα, το δικό του ποίημα, η δική του Ιθάκη που έγραψε μέσα στο κελί του, έχοντας απαντήσει πριν στους βασανιστές του από το βήμα του δικαστηρίου: «Το ωραιότερο κύκνειο άσμα ενός αγωνιστή είναι ο επιθανάτιος ρόγχος μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα μιας τυραννίας και αυτή τη θέση αποδέχομαι».
Αλέξανδρος Παναγούλης «Ιθάκη»
Οδυσσέα σαν βγήκες στην Ιθάκη
τι δυστυχία θάνιωσες
Αφού κι άλλη ζωή μπροστά σου είχες
γιατί τόσο νωρίς να φτάσεις;
Χωρίς σκοπό έμεινες πια
από μεγάλος έγινες μικρός
«Πιο μακρυνή ας ήταν η Ιθάκη»
πιστεύω πως ψιθύρισες
και πως δε θέλησες
καινούργια πια Ιθάκη να ζητήσεις
γιατί φοβήθηκες
πως και σ’ αυτή νωρίς θα φτάσεις;
Απ’ την αρχή έπρεπε
αλλιώτικη Ιθάκη να ζητούσες
Ιθάκη όμορφη και μακρυνή
που να τη φτάσει
δεν ζητά μονάχα ένας
Τέτοια δεν ήταν η δική σου
αφού μονάχος την ποθούσες
κι αν όμορφη την είδαν οι πολλοί
στην πέννα ενός Ομήρου το χρωστάει
[Στρατιωτικές Φυλακές του Μπογιατίου – Απομόνωση – Ιούλιος 1971]
