Εδώ και καιρό αναφέρω πως η εποχή στην οποία ζούμε σε ολόκληρο το δυτικό κόσμο είναι η εποχή της ασφάλειας.
Πως η οικονομική κρίση, που είναι ήδη εδώ, προσγειώνει μεγάλη μερίδα ψηφοφόρων στη δεύτερη βαθμίδα της πυραμίδας του Μάσλοου (βλέπε σχετικό άρθρο) και πως έτσι η οπτική των ψηφοφόρων αυτών απέναντι σε διάφορα ζητήματα αλλάζει και αυτό επηρεάζει τη σημαντικότητα των ζητημάτων αυτών ως κριτήρια ψήφου.
Αυτό φαίνεται πως να αρχίζει να συμβαίνει και στην Ελλάδα σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις. Τα κύρια θέματα που απασχολούν τους Έλληνες ψηφοφόρους αφορούν την ασφάλειά τους. Κυριότερο όλων η οικονομία και η κρίση στην αγοραστική δύναμη που έφεραν οι αυξήσεις τιμών. Οι αυξήσεις αυτές, είτε αφορούν τα τρόφιμα είτε τη θέρμανση, δημιουργούν αστάθεια αφού κάνουν τον ψηφοφόρο να χάνει την οικονομική ισορροπία που είχε (όποια κι εάν ήταν αυτή) και έτσι τον οδηγούν στο να ζητά τρόπο είτε να επανέλθει σε αυτήν είτε να προστατευτεί από περαιτέρω μειώσεις του βιοτικού του επιπέδου σε μια αβέβαιη περίοδο. Ουσιαστικά οι περισσότεροι ψηφοφόροι επιζητούν ένα δίχτυ προστασίας που θα τους κρατήσει στην επιφάνεια.
Αμέσως μετά την ανησυχία για την οικονομία έρχεται αυτή για την εγκληματικότητα. Οι ψηφοφόροι ζητούν από την πολιτεία να τους παρέχει ασφάλεια ώστε να μπορούν να κυκλοφορούν δίχως φόβο. Τα ελληνοτουρκικά αφορούν κι αυτά την ασφάλεια, στο εξωτερικό πεδίο αυτή τη φορά, αυτό της ασφάλειας της χώρας και των συνόρων. Οι ψηφοφόροι ανησυχούν για ένα ενδεχόμενο θερμού επεισοδίου που μπορεί να απειλήσει τα σύνορα και να κόψει απότομα τον ειρηνικό τρόπο ζωής που έχουν συνηθίσει να απολαμβάνουν. Ακόμη, το μεταναστευτικό είναι ένα θέμα που μπορεί να μην απασχολεί πολύ όσους ψηφοφόρους απασχολεί η οικονομία και η εγκληματικότητα, απασχολεί όμως πολύ ή αρκετά περισσότερους από τους μισούς.
Ταυτόχρονα συνδέεται σε ένα βαθμό και με την οικονομία (λόγω των επιδομάτων προς τους ζητούντες άσυλο αλλά και της πτώσης των μεροκάματων) αλλά και με την εγκληματικότητα. Επηρεάζει δηλαδή με αρνητικό τρόπο τα ζητήματα που απασχολούν περισσότερο τους ψηφοφόρους. Το μεταναστευτικό αυτοτελώς αφορά την ασφάλεια, την προστασία του τρόπου ζωής των ψηφοφόρων. Τέλος, οι τηλεφωνικές υποκλοπές αφορούν και αυτές την ασφάλεια. Ήταν ένας από τους λόγους για τους οποίους από πρώτη στιγμή είπαμε πως το θέμα είναι σημαντικό (ο άλλος λόγος ήταν πως ακουμπά ζητήματα θεσμών και άρα επηρεάζει ψηφοφόρους του κέντρου).
Το πιο σημαντικό στοιχείο όμως δεν είναι πως τα κύρια θέματα που απασχολούν τους πολίτες αφορούν την ασφάλεια. Αλλά πως η ανησυχία σε αυτά τα θέματα τέμνει το πολιτικό σκηνικό οριζόντια. Δεν είναι η εγκληματικότητα και το μεταναστευτικό για παράδειγμα προνόμια των δεξιών ψηφοφόρων. Στην πραγματικότητα το 80% των ψηφοφόρων ΣΥΡΙΖΑ (2019) το απασχολεί αρκετά ή πολύ η εγκληματικότητα και το 51% το μεταναστευτικό. Τα προβλήματα των πολιτών, τα θέματα που τους απασχολούν δε μπορούν να παρακολουθούνται και να εξετάζονται μέσα από ιδεολογικές παρωπίδες. Τα προβλήματα είναι για να λύνονται, το αποδεικνύουν οι σοσιαλδημοκράτες της Δανίας με τη στάση που κρατούν στο μεταναστευτικό. Οι Έλληνες πολιτικοί θα πρέπει να ξεφύγουν από οπτικές παλαιοτέρων δεκαετιών όπου η λέξη αριστερός ή δεξιός είχε συγκεκριμένο νόημα και κανόνες εκλογικής συμπεριφοράς. Οι εποχές έχουν αλλάξει, καιρός να αλλάξει και ο τρόπος προσέγγισης των ψηφοφόρων.
