Ο ορισμός «σύνδρομο μινχάουζεν δια αντιπροσώπου» επινοήθηκε από τον καθηγητή παιδιατρικής Roy Meadow το 1977 ως μορφή παιδικής κακοποίησης, όταν θέλησε να περιγράψει δύο περιπτώσεις στις οποίες εμφανή συμπτώματα του συνδρόμου προβλήθηκαν σε παιδιά από τις μητέρες τους.
Τα αίτια του συνδρόμου δεν έχουν διευκρινιστεί σε απόλυτο βαθμό. Το βασικό κίνητρο στο σύνδρομο είναι η συμπάθεια και η θετική προσοχή που εισπράττει ο δράστης από το υγειονομικό προσωπικό και το προσωπικό κοινωνικής φροντίδας ή άλλες οικογένειες, εμφανιζόμενος ως αφοσιωμένος φροντιστής. Οι δράστες έχουν συχνά την ανάγκη να παρουσιάζονται ως «άγγελοι του ελέους».
Το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν υποστηρίζει πως ο φροντιστής που πάσχει από Μινχάουζεν δια αντιπροσώπου, μπορεί να δημιουργεί ή προκαλεί ασθένεια ή τραυματισμό στο άτομο που βρίσκεται υπό τη φροντίδα του, κάνοντας κάτι από τα εξής:
1.Να λέει ψέματα για τα συμπτώματα του παιδιού.
2.Να αλλάζει τα αποτελέσματα των εξετάσεων για να κάνει ένα παιδί να φαίνεται άρρωστο.
3.Να βλάπτει σωματικά το παιδί για να δημιουργήσει συμπτώματα.
Στις περισσότερες περιπτώσεις ο δράστης είναι η μητέρα σε ποσοστό (94-99%), που συχνά διαθέτει εκπαίδευση ή ενδιαφέρον για τον ιατρικό κλάδο. Οι περισσότερες έχουν βιώσει ψυχικές διαταραχές όπως κατάθλιψη, διαταραχές προσωπικότητας ή έχουν προηγούμενο προσωπικό ιστορικό σωματοποιημένων ή πλασματικών διαταραχών.
Θύματα είναι συνήθως παιδιά προσχολικής ηλικίας (κάτω των 5 ετών).
Οι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται είναι συνήθως τέσσερις: δηλητηρίαση, αιμορραγία, μολύνσεις και τραύματα.
Ένα άτομο με σύνδρομο Μινχάουζεν διά αντιπροσώπου συχνά:
- Έχει ιατρικές δεξιότητες ή εμπειρία.
- Φαίνεται αφοσιωμένος στο παιδί του.
- Αναζητά τη συμπάθεια και την προσοχή.
- Προσπαθεί να γίνεται πολύ φιλικός και να έχει στενές σχέσεις με το ιατρικό προσωπικό.
- Πρέπει να νιώθει δυνατός και να έχει τον έλεγχο.
- Δεν βλέπει τη συμπεριφορά του ως επιβλαβή.
Η φράση: «Ένας ξαφνικός βρεφικός θάνατος είναι τραγωδία, δύο είναι ύποπτοι και τρεις είναι φόνος, εκτός αν αποδειχθεί διαφορετικά», είναι γνωστή ως ο νόμος του Meadow και αποδίδει τη σοβαρότητα αυτού του συνδρόμου.
Στο εξωτερικό, υπάρχουν υποθέσεις που αποδόθηκαν στο συγκεκριμένο σύνδρομο και συντάραξαν την κοινή γνώμη:
Marybeth Tinning
Η ιστορία της Tinning ξεκινά από το 1967 έως το 1985 και περιλαμβάνει τις γεννήσεις εννέα παιδιών, τα οποία φαίνεται ότι έχασαν τη ζωή τους από τα χέρια της μητέρας τους, συχνά λίγο μετά τη γέννησή τους. Πιστεύεται ότι μόνο ένα παιδί, η Jennifer, πέθανε από φυσικά αίτια, σε ηλικία οκτώ ημερών. Τα αδέρφια της, ωστόσο, δεν κατάφερναν να ξεπεράσουν την ηλικία των τεσσάρων ετών.
Η Tinning πήγαινε συχνά τα βρέφη της στα επείγοντα των νοσοκομείων, το ένα μετά το άλλο, με συμπτώματα όπως επιληπτικές κρίσεις και καρδιακή ανακοπή. Στον τόπο καταγωγής της μητέρας, στο Schenectady της Νέας Υόρκης, οι ντόπιοι ψιθύρισαν ότι η οικογένεια είχε το «γονίδιο θανάτου». Μέχρι τη στιγμή που πέθανε το πέμπτο παιδί της Tinning, οι γιατροί πίστευαν ότι επρόκειτο για τυχαίους θανάτους.
Η Tinning καταδικάστηκε μόνο για το θάνατο του μικρότερου παιδιού της, της Tami Lynne. Κατηγορήθηκε για φόνο δευτέρου βαθμού και καταδικάστηκε σε 20 χρόνια έως ισόβια κάθειρξη. Ακόμα βρίσκεται στη φυλακή.
2. Kathy Bush
Πριν από περίπου 20 χρόνια στη Νότια Φλόριντα, η Jennifer Bush τέθηκε υπό τη φροντίδα των κοινωνικών υπηρεσιών, όταν διαπιστώθηκε ότι η μητέρα της, Kathy Bush, την αρρώστησε σκόπιμα ως αποτέλεσμα του «Συνδρόμου Μινχάουζεν διά αντιπροσώπου». Το 1995, η μητέρα φέρεται να έδινε στην κόρη της επιπλέον δόσεις φαρμάκου προκειμένου και πιθανώς σκόπιμα να την οδηγεί στα επείγοντα για θεραπεία. Όταν η Τζένιφερ ήταν οκτώ ετών, είχε πλέον περάσει πάνω από 640 ημέρες στο νοσοκομείο, είχε υποβληθεί σε 40 ιατρικές επεμβάσεις και είχε κάνει 1.819 μη χειρουργικές θεραπείες, σύμφωνα με τους ερευνητές. Παρά το γεγονός ότι η μητέρα κατηγορήθηκε για βαριά παιδική κακοποίηση, καταδικάστηκε σε μόλις πέντε χρόνια φυλάκιση, ενώ η κόρη υποστηρίζει ότι ποτέ δεν κακοποιήθηκε.
3. Lacey Spears
Ανατριχιαστική είναι η περίπτωση της Lacey Spears, μιας δημοφιλούς blogger που καταδικάστηκε για τον θάνατο του γιου της, Garnett, αφού τον δηλητηρίασε με αλάτι. Η μητέρα δηλητηρίαζε κρυφά το παιδί με μεγάλες ποσότητες αλατιού μέσω ενός σωλήνα ταΐσματος. Στη συνέχεια αποκαλύφθηκε ότι η μητέρα είχε ζητήσει από έναν γείτονα να μπει στο σπίτι τους και να πετάξει μία σακούλα με τα απορρίμματα του Γκάρνετ, η οποία φέρεται να ήταν γεμάτη με 69 πακέτα αλάτι.
4. Lisa Hayden-Johnson
Η Lisa Hayden-Johnson υποστήριζε ότι ο γιος της έπασχε από ασθένειες όπως διαβήτη, τροφικές αλλεργίες, εγκεφαλική παράλυση, κυστική ίνωση και δυσανεξία στο ηλιακό φως και τον υπέβαλε σε περισσότερες από 325 ιατρικές θεραπείες, μερικές από τις οποίες φέρεται να έγιναν στο σπίτι. Η μητέρα έλεγε πως θα δημοσιοποιούσε τις υποτιθέμενες ασθένειες του γιου της με αντάλλαγμα την πρόσβαση σε εκδηλώσεις υψηλού κύρους, όπως η συμμετοχή της στο τηλεοπτικό παιχνίδι X-Factor και η συνάντησή της με τον πρώην πρωθυπουργό Τόνι Μπλερ. Αυτή τη στιγμή βρίσκεται στη φυλακή για τα εγκλήματά της.
5. Blanca Montano
Η Blanca Montano καταδικάστηκε σε 13 χρόνια φυλάκιση το 2013 για τον ρόλο που έπαιξε στον θάνατο της κόρης της. Το ABC News αναφέρει ότι η Montano κατηγορήθηκε για κακοποίηση παιδιού, αφού η κόρη της διαπιστώθηκε ότι έπασχε από εννέα διαφορετικές και προφανώς επιδεινούμενες λοιμώξεις μετά την εισαγωγή στο νοσοκομείο με συμπτώματα γρίπης τον Φεβρουάριο του 2011. Αργότερα διαπιστώθηκε ότι είχε μολύνει την κόρη της με περιττώματα και διάφορα άλλα βακτήρια όσο η κόρη της βρισκόταν στο νοσοκομείο.
6. Leslie Wilfred
Η περίπτωση της Leslie Wilfred είναι ακόμη πιο ιδιαίτερη καθώς υποδύθηκε μια εγκυμοσύνη με δίδυμα καθώς και τους θανάτους τους. Το 2008, η Wilfred τηλεφώνησε στην οικογένειά της από το νοσοκομείο για να τους πει ότι τα δίδυμά της γεννήθηκαν νεκρά ενώ διένυε τον πέμπτο μήνα της εγκυμοσύνης της.
Μετά την κηδεία των διδύμων, η Wilfred ζήτησε να αποτεφρωθούν και να ταφούν σε τεφροδόχους σε σχήμα αρκουδάκι, ωστόσο σύντομα αποκαλύφθηκε ότι τα δίδυμα δεν υπήρξαν ποτέ. «Η Wilfred δεν μπορούσε να μείνει πλέον έγκυος, γεγονός που γνώριζε πριν παντρευτεί τον δεύτερο σύζυγό της, Κρις», αναφέρει το Fox News. «Οι φωτογραφίες του υπερήχου ήταν των παιδιών κάποιας άλλης γυναίκας, βγαλμένες από ιστότοπο και οι τεφροδόχοι ήταν γεμάτες με αέρα».
Αργότερα αποκαλύφθηκε ότι η Wilfred όχι μόνο είχε προσποιηθεί την εγκυμοσύνη, αλλά είχε κάνει και τα άλλα παιδιά της από τον πρώτο γάμο, να είναι διαρκώς άρρωστα για χρόνια. Δήλωσε ένοχη στις κατηγορίες και εκτίει ποινή οκτώ ετών.
7. Hope Ybarra
Η ιστορία της Ybarra συνδυάζει και τις δύο μορφές του συνδρόμου, όπως ακριβώς και της Wilfred. Για χρόνια, η Ybarra ισχυριζόταν ότι ήταν άρρωστη με λευχαιμία, φτάνοντας στο σημείο να ξυρίσει τα μαλλιά και τα φρύδια της για να δώσει την εντύπωση ότι έχει υποβληθεί σε χημειοθεραπείες. Η Ybarra ενημέρωνε συνεχώς το προσωπικό της blog με νέα για την κατάσταση της υγείας της, φτάνοντας ακόμη και στο σημείο να γράφει «τι χρώματα είχε επιλέξει για το φέρετρό της».
Η μικρή κόρη της Ybarra φέρεται να έπασχε επίσης από μια άγνωστη ασθένεια, η οποία αργότερα αποδείχθηκε ότι συνδέθηκε με το σύνδρομο της μητέρας της: «Η Ybarra δεν ήταν ποτέ άρρωστη, ούτε η μικρότερη κόρη της, μέχρι που η μητέρα τη δηλητηρίασε με κλεμμένα παθογόνα που οδήγησαν το παιδί σε αναφυλακτικό σοκ. Αργότερα, η μητέρα παραδέχτηκε ότι χρησιμοποίησε ρινικό σπρέι για να αλλάξει τα αποτελέσματα ενός τεστ για Κυστική Ίνωση και παροχέτευσε το αίμα της κόρης της λίγο λίγο με μια σύριγγα». Η Ybarra βρίσκεται στη φυλακή.
8. Sandy Gregory-Parocai
Η ιστορία της Gregory-Parocai ήρθε στο φως της δημοσιότητας όταν η κόρη της, Julie Gregory, μίλησε για την κακοποίηση από τη μητέρα της στο βιβλίο της με τίτλο “Sickened: The True Story of a Lost Childhood”. Στο βιβλίο, η Gregory ισχυρίστηκε ότι η μητέρα της την κακομεταχειριζόταν με τρόπους που θα μπορούσαν να παρουσιαστούν ως «Σύνδρομο Μινχάουζεν δια αντιπροσώπου», συμπεριλαμβανομένης μιας περίπτωσης όπου φέρεται η μητέρα να ανάγκασε την κόρη να φάει σπίρτα.
Η ακρίβεια των όσων ανέφερε η Julie Gregory στο βιβλίο της ποτέ δεν αποδείχθηκε (η μητέρα της δεν καταδικάστηκε ποτέ για κανένα έγκλημα), παραμένει ωστόσο ενδιαφέρον παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο το σύνδρομο επιδρά στην παθολογία του παιδικού τραύματος.
