Το 1912 χιλιάδες υποστηρικτές του κινήματος υπέρ της ψήφου των γυναικών διαδήλωναν έξω από το κέντρο αισθητικής της Elizabeth Arden στη Νέα Υόρκη…
Η Elizabeth Arden, η οποία είχε ανοίξει την επιχείρηση καλλυντικών της δύο χρόνια νωρίτερα, υποστήριζε τα δικαιώματα των γυναικών και ευθυγραμμίστηκε με τον σκοπό τους, μοιράζοντάς τους σωληνάρια με έντονο κόκκινο κραγιόν.
Η Elizabeth Cady Stanton και η Charlotte Perkins Gilman, που ηγούνταν του κινήματος, λάτρεψαν το κόκκινο κραγιόν. Έτσι, όλες οι γυναίκες που διαδήλωναν φόρεσαν μαζικά το τολμηρό χρώμα, υιοθετώντας το ως ένδειξη εξέγερσης και απελευθέρωσης.
«Δεν θα μπορούσε να υπάρξει πιο τέλειο σύμβολο για τις σουφραζέτες από το κόκκινο κραγιόν, γιατί δεν είναι απλώς ισχυρό, είναι και θηλυκό», σχολίασε η Rachel Felder, συγγραφέας του «Red Lipstick: An Ode to a Beauty Icon», σε τηλεφωνική συνέντευξη. «Οι σουφραζέτες αφορούσαν τη γυναικεία δύναμη, όχι μόνο τη δύναμη».
Μέσα στους αιώνες το κόκκινο κραγιόν έχει σηματοδοτήσει πολλά πράγματα, από την πρώιμη χρήση του από την ελίτ στην αρχαία Αίγυπτο και από τις ιερόδουλες στην αρχαία Ελλάδα, μέχρι την εδραίωσή του στο παλιό Χόλιγουντ ως σύμβολο γοητείας. Σε όλες του τις «αποχρώσεις» στην ιστορία, αυτό το χρώμα στα χείλη ήταν ένα ισχυρό πολιτιστικό και κοινωνικό «όπλο» των γυναικών.
Μέχρι να διαδοθεί ευρέως το κραγιόν στις αρχές του 20ου αιώνα, τα κόκκινα χείλη συνδέονταν συχνά με «ανήθικες» γυναίκες: αγενείς, με έντονη σεξουαλικότητα, ακόμη και αιρετικές. Στους σκοτεινούς αιώνες, τα κόκκινα χείλη θεωρούνταν ως σημάδι συναναστροφής με τον διάβολο. Το μακιγιάζ «συνδέθηκε με αυτή τη μυστηριώδη, τρομακτική θηλυκότητα», είπε η Felder.
Στη συνέχεια, όπως γράφει στο βιβλίο της η Felder, ακολουθώντας τις σουφραζέτες της Αμερικής, τα κινήματα υπέρ των δικαιωμάτων των γυναικών σε όλο τον κόσμο υιοθέτησαν με τη σειρά τους το κόκκινο κραγιόν ως σύμβολο δυναμισμού και θηλυκότητας.
Αν και οι σουφραζέτες έκαναν δημοφιλή την εμφάνιση με τα κόκκινα χείλη στην εποχή τους, η Felder σημειώνει ότι υπήρχε ήδη ώθηση για τη διεύρυνση της χρήσης του κραγιόν από όλες τις γυναίκες.
Αφού οι σουφραζέτες καθιέρωσαν το κόκκινο κραγιόν, ακολούθησαν και τα πληθωρικά flapper girls τη δεκαετία του ’20. Κι ενώ οι σουφραζέτες μπορεί να μην ήταν αποκλειστικά υπεύθυνες για τη διάδοση των κόκκινων ζωγραφισμένων χειλιών, σίγουρα ενσωμάτωσαν την ιδέα της «μοντέρνας γυναίκας» στην Ευρώπη και την Αμερική, τονίζει η Felder.
Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, τα κόκκινα χείλη έγιναν ξανά σύμβολο. Στις συμμαχικές χώρες, αποτέλεσαν ένδειξη πατριωτισμού και δήλωση κατά του φασισμού, μιας και ο Χίτλερ μισούσε θανάσιμα το κόκκινο κραγιόν, όπως εξηγεί η Felder. Όταν οι φόροι έκαναν το κραγιόν απαγορευτικά ακριβό στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι γυναίκες έβαφαν τα χείλη τους με χυμό παντζαριού.
Το 1941, κατά τη διάρκεια του πολέμου, το κόκκινο κραγιόν έγινε υποχρεωτικό για τις γυναίκες του αμερικανικού στρατού. Λίγο μετά, η αμερικανική κυβέρνηση ζήτησε από την Arden να φτιάξει ένα χρώμα για τα χείλη και τα νύχια για τις γυναίκες που υπηρετούσαν στον στρατό. Το «Montezuma Red» που δημιούργησε ταίριαζε και τόνιζε τις κόκκινες λεπτομέρειες των στολών τους.
«Το να φοράει κόκκινο κραγιόν μια γυναίκα εκείνη την εποχή ήταν τόσο συνδεδεμένο με… μια αίσθηση γυναικείας αυτοεκτίμησης», ιδιαίτερα, «ανθεκτική και ισχυρή γυναικεία αυτοεκτίμηση», είπε η Felder.
Μετά τον πόλεμο, οι μεγάλες ηθοποιοί του Χόλιγουντ έδωσαν στο κόκκινο κραγιόν την αίγλη και τον αέρα της κλασικής γυναικείας ομορφιάς, όπως την ξέρουμε μέχρι σήμερα, τονίζοντας τη θηλυκότητα και τη διαχρονικότητα των κόκκινων χειλιών.
Το κόκκινο κραγιόν παραμένει μέχρι και σήμερα σύμβολο της θηλυκότητας αλλά και της ενδυνάμωσης και της επανάστασης των γυναικών.
Σε μια viral εικόνα του 2015, μια γυναίκα από την Βόρεια Μακεδονία φίλησε την ασπίδα ενός αξιωματικού κατά τη διάρκεια μιας αντικυβερνητικής διαδήλωσης, αφήνοντας ένα κόκκινο σημάδι φιλιού επάνω της.
Τον περασμένο Δεκέμβριο, σχεδόν 10.000 γυναίκες στην Χιλή βγήκαν στους δρόμους φορώντας μαύρα ρούχα, κόκκινα κασκόλ και κόκκινο κραγιόν για να καταγγείλουν τη σεξουαλική βία στη χώρα.
Οι διαδηλωτές σε όλο τον κόσμο έχουν αξιοποιήσει τα βαμμένα κόκκινα χείλη με την ίδια δύναμη με το κίνημα υπέρ της ψήφου των γυναικών πριν από έναν αιώνα. Και μέσα από αυτή την τολμηρή, προκλητική και δυναμική δήλωση της ομορφιάς και όχι μόνο, η κληρονομιά τους ζει.
*Με πληροφορίες από CNN
