Το καλοκαίρι επιτέλους έφτασε κι επίσημα, η θερμοκρασία ανεβαίνει κι έχει έρθει η ώρα για τις πρώτες βουτιές, τα παραθαλάσσια μεσημεριανά και βραδινά και φυσικά την καθιερωμένη σιέστα ή ελληνιστί το «πάω να ξαπλώσω για λίγο» τις πιο ζεστές ώρες της ημέρας.
Ο μεσημεριανός ύπνος είναι μια από τις βασικές συνήθειες του καλοκαιριού, είτε μας αρέσει είτε όχι- όλοι θυμόμαστε ότι κάποια στιγμή στα παιδικά μας χρόνια έπρεπε να ξαπλώσουμε με το ζόρι ή, στην καλύτερη περίπτωση, να κάνουμε ησυχία για να κοιμηθούν οι μεγαλύτεροι.
Τι συμβαίνει στον οργανισμό μας με το μεσημεριανό ύπνο; Είναι μια ευεργετική διαδικασία; Υπάρχει η τέλεια σιέστα; Επιστήμονες απ’ την Ισπανία δίνουν όλες τις απαντήσεις.
Πρόσφατη έρευνα του επιστημονικού περιοδικού Obesity έδειξε πως ο μεσημεριανός ύπνος μπορεί να συμβάλλει στην παχυσαρκία όταν η διάρκειά του είναι μεγαλύτερη από 30’. Συγκεκριμένα, όσοι κοιμούνταν παραπάνω από μισή ώρα είχαν 2% υψηλότερο δείκτη μάζας σώματος απ’ όσους δεν έπεφταν για ύπνο μέσα στη μέρα. Είχαν, επίσης, 23% περισσότερες πιθανότητες να είναι παχύσαρκοι.
Από την άλλη, όταν η σιέστα ήταν διάρκειας κάτω των 30′, παρατηρήθηκε μείωση της πιθανότητας εμφάνισης αρτηριακής πίεσης κατά 21%.
Όπως εξηγεί η Marta Garaulet, καθηγήτρια φυσιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Μούρθια σε άρθρο του Euronews, «Ο μεγάλης διάρκειας ύπνος μέσα στη μέρα έχει συνδεθεί με την αύξηση του σωματικού βάρους, ενώ φαίνεται πως ανεβάζει και τις τιμές στα τριγλυκερίδια, το ζάχαρο και την αρτηριακή πίεση».
«Αντίθετα, όταν ο ύπνος είναι μικρότερης διάρκειας, φαίνεται πως μπορεί να μειώσει την άνοδο της αρτηριακής πίεσης, οπότε, μας προστατεύει», συνεχίζει.
Δε σημαίνει, φυσικά, πως επειδή ο μεσημεριανός ύπνος μπορεί να συνδεθεί με την παχυσαρκία πως ένας υπέρβαρος άνθρωπος που κοιμάται πάνω από 30′ μέσα στην ημέρα έχει αυξημένο σωματικό βάρος μόνο λόγω του ύπνου.
Πώς εξηγείται η ανάγκη ορισμένων ανθρώπων να κοιμηθούν το μεσημέρι; Σχετική βρετανική έρευνα έδειξε ότι είναι τόσο θέμα περιβάλλοντος, όσο και γενετικό. Οι λαοί της Μεσογείου, για παράδειγμα, έχουν εντάξει τη σιέστα στην κουλτούρα τους λόγω των υψηλών θερμοκρασιών, σύμφωνα με τους ειδικούς. Παράλληλα, κάποιοι γεννιούνται με τα αποκαλούμενα «γονίδια σιέστας».
«Οι καλοκαιρινές θερμοκρασίες ενεργοποιούν το γονίδιο PER3, ένα γονίδιο άμεσα συνδεδεμένο με την ανάγκη για ύπνο», όπως αναφέρει η Garaulet. Γι’ αυτό, άλλωστε η συγκεκριμένη συνήθεια είναι αμιγώς καλοκαιρινή, εκτός από χαρακτηριστική της Μεσογείου.
Η σιέστα ή μεσημεριανός ύπνος ή «μεσημεριανή/απογευματινή ανάπαυση» ήταν, είναι και θα είναι αναπόσπαστο κομμάτι της κουλτούρας όχι μόνο της Μεσογείου αλλά και πολλών άλλων θερμών περιοχών του πλανήτη. Αρκεί να γίνεται σωστά και… με μέτρο, για να κερδίσουμε όλα όσα μπορεί να μας προσφέρει όσο εμείς ξεκουραζόμαστε.
